سلامت دهان و دندان از شاخه های مهم بهداشت عمومی است که در سلامت کلی افراد تاثیر بسزایی دارد.

 

ارتقای بهداشت دهان و دندان جامعه مستلزم دسترسی آسان مردم به مراقبت های اولیه بهداشت دهان و امکان استفاده از خدمات بهداشت دهان و دندان در سطوح مختلف است.

واحد سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز با استفاده از توانایی ها و امکانات موجود برای ارتقای سطح سلامت دهان و دندان افراد جامعه، برنامه ها و طرح های تدوین شده وزارت بهداشت را از طریق سطوح محیطی (واحد بهداشت دهان و دندان مراکز خدمات جامع سلامت) به اجرا در می آورد.

تا پیش از سال 1374، موضوع بهداشت دهان و دندان در نظام شبکه های بهداشتی کشور وارد نشده بود و برنامه خاصی نیز برای این مراکز وجود نداشت.

در سال 1374 طرح ادغام بهداشت دهان و دندان در PHC (مراقبت های بهداشتی اولیه) برای اجرا در شبکه ارائه شد و در سال 1376 با در نظر گرفتن این مسئله که بی توجهی به رعایت به موقع بهداشت و پیشگیری از بیماری های دهان و دندان باعث از دست دادن دندان ها در سنین پایین شده و عواقب به مراتب دشوارتر و پر هزینه تری را در بر دارد، مراقبت های دهان و دندان دانش آموزان در اولویت برنامه های اداره سلامت دهان و دندان قرار گرفت.

از آنجایی که امکان پوشش دادن به تمامی گروه های سنی وجود ندارد، گروه هایی از افراد که احتمال ابتلا به بیماری دهان و دندان در آنان بالاتر و امکان دسترسی به آنان طبق برنامه های موجود بیشتر است، به عنوان گروه هدف تعیین شده اند.

اهداف:

در این زمینه افزایش آگاهی مردم در زمینه بهداشت دهان و دندان، بهبود کمی وضعیت ارائه خدمات اولیه بهداشت دهان و دندان، بهبود کیفی وضعیت ارائه خدمات اولیه بهداشت دهان و دندان مورد توجه بوده که منجر به ارتقای سلامت دهان و دندان جامعه می شود.

گروه های هدف برنامه بهداشت دهان و دندان:

1- مادران در دوران بارداری و شیردهی

در هر خانواده مادران نقش بسیار مهمی در بهداشت عمومی و همچنین بهداشت دهان و دندان خانواده دارند، مادران از طریق تهیه مواد غذایی و تقلید فرزندان از رفتارهای بهداشتی آنها، نقش به سزایی در بهداشت دهان و دندان یک جامعه ایفا می کنند.

2- کودکان از بدو تولد تا 6 سالگی

بسیاری از عادت های غلط مربوط به سلامت دهان و دندان و عادت های غذایی نامناسب (مصرف مواد قندی) از کودکی شکل گرفته و به صورت عادت، جزئی از طبیعت فرد شده و تا بزرگسالی در فرد ادامه می یابد و نه تنها دندان های شیری بلکه دندان های دائمی را نیز گرفتار می کند، بنابراین این گروه به عنوان یکی از گروه های هدف انتخاب شده اند.

3- کودکان 6 تا 14 ساله

در این سنین دندان های دائمی شروع به رویش کرده و تا حدود 14 سالگی، اغلب دندان های دائمی در دهان فرد رویش پیدا کرده است.

خدمات گروه سلامت دهان و دندان:

خدمات سطح یک بهداشت دهان و دندان، شامل آموزش بهداشت دهان و دندان، معاینه و غربالگری، ارائه خدمت وارنیش فلوراید است و خدمات سطح دو بهداشت دهان و دندان، شامل ترمیم دندان های شیری و دائمی، جرم گیری، فیشورسیلانت دندان 6، عصب کشی دندان های شیری، کشیدن دندان های شیری و دائمی عفونی و غیر قابل نگهداری است.

مردم می توانند برای دریافت خدمات سطح یک و دو بهداشت دهان و دندان به نزدیک ترین مرکز خدمات جامع سلامت به محل زندگی خود مراجعه کنند.

دکتر «شاهرخ قیصری»، رئیس گروه سلامت دهان و دندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز