پس از گذشت سال ها از کشف تنباکو و تولید مواد دخانی سنتی دودزا که به طور عمده سیگار، قلیان، چپق و پیپ را شامل می شد، صنایع تولید کننده دخانیات برای فرار از محدودیت ها و قوانین کنترلی و سختگیرانه دولت ها که برای ممنوعیت مصرف دخانیات در اماکن عمومی وضع شده برای گسترش بازار مصرف و حفظ وابستگی مصرف کنندگان به نیکوتین، همواره در تلاش برای تولید محصولات جدید با استفاده از انواع مواد معطر و اسانس برای افزایش جذابیت های کاذب و فریبنده هستند که بتوانند اهداف و منافع خود را تامین کنند.

 

از جمله این مواد دخانی نوپدید، محصولات بدون دود هستند که به شکل قابل توجهی در سال های اخیر ترویج یافته است. تنباکوهای بدون دود، سیگارهای الکترونیک از این گروه هستند، این تنباکوها، بدون سوختن یا تجزیه در اثر حرارت، استفاده می شوند. محصولات بدون دود شامل انواعی از توتون خام یا فرآوری شده است که به روش های جویدنی، مکیدنی و استنشاقی مصرف می شوند.

در ابتدای تولید و عرضه این محصولات، هنوز تحقیقات علمی روی مضرات آنها صورت نگرفته بود و گزارشی مبنی بر آسیب رساندن این محصولات وجود نداشت و مصرف آن ها نیز ممنوع نشده بود، اما پس از بررسی مستندات علمی، سازمان جهانی بهداشت استفاده از این محصولات را در مجامع عمومی و بین المللی ممنوع اعلام کرد و در نهایت کشورها را ملزم کرد که در اجرای ماده 13 کنوانسیون کنترل دخانیات هیچ گونه تبلیغاتی از این محصولات انجام ندهند، زیرا این ابزاری برای مصرف دخانیات است.

مواد منتشر شده از سیگارهای الکترونیکی به طور معمول حاوی نیکوتین و سایر مواد سمی است که هم برای کاربران و هم برای غیر کاربرانی که در معرض آئروسل های دست دوم قرار دارند، مضر است. استفاده از سیگارهای الکترونیکی همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و اختلالات ریه را افزایش می دهد.

بسیاری از محصولات بدون دود حاوی مواد شیمیایی سرطان زا هستند. مضرترین مواد ایجاد کننده سرطان در محصولات بدون دود، نیتروزآمین های مخصوص توتون و تنباکو (TSNA) هستند. سطح نیتروزآمین ها بسته به نوع محصول متفاوت است و هر چه سطح این مواد شیمیایی بالاتر باشد، خطر ابتلا به سرطان بالاتر می رود.

سرطان های مرتبط با استفاده از محصولات بدون دود شامل سرطان های دهان، زبان، گونه، لثه، مری و لوزالمعده است.

در سیگارهای الکترونیکی مایعی را که مایع الکترونیکی نامیده می شود حرارت می دهند تا آن را به یک آئروسل تبدیل کنند (گاهی اوقات بخار نیز نامیده می شود) و مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی آن را در ریه های خود تنفس می کنند. /105

«شهلا کوثری»؛ کارشناس سلامت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز

پایان خبر