اختلال ناخن جویدن در کودکان/ بخش دوم
در بخش نخست این مطلب، ضمن تعریف علمی ناخن جویدن به عنوان یک اختلال، عوارض جسمی و روانی این اختلال را مرور کردیم. در این بخش به علت های بروز اختلال ناخن جویدن در کودکان می پردازیم.
بروز اختلال ناخن جویدن در کودکان ممکن است به دلایل زیر باشد:
استرس
اغلب استرس را به عنوان مهم‌ترین عامل ایجاد اختلال ناخن جویدن می شناسیم. نگرانی کودک از جدا شدن از والدین (به ویژه مادر)، تاریکی، تولد یک فرزند، درگیری خانوادگی و فوت یکی از عزیزان باعث می‌شود کودک دچار اضطراب شدید شود.
اگر کودک نتواند در سریع ترین زمان ممکن با کمک والدین و اطرافیان به آرامش برسد، به عادت‌های رفتاری مثل ناخن جویدن روی می‌آورد.
گاه دیده شده بعد از گذشت چند هفته تا چند ماه، حتی در صورت حذف عامل اضطراب، این اختلال به شکل یک عادت ماندگار در کودک به چشم می‌خورد.
ژنتیک
در فرزندان والدینی که مضطرب هستند و سابقه ناخن جویدن در خانواده آنها وجود دارد، شیوع این اختلال بیشتر است. پس یادگیری از والدین یا اطرافیان کودک یکی از علت های احتمالی این اختلال به شمار می رود. حتی در کسانی که سال‌ها قبل به کمک روش های درمانی و یا بدون درمان بهبود پیدا کرده، امکان دارد با یک استرس، بیماری عود کند. این اختلال در کودکانی که شیر مادر می‌خورند و در دو سال نخست زندگی با مادر هستند، کمتر دیده می‌شود.
کمبود محبت
درصد بالایی از کسانی که از لحاظ عاطفی با کمبود محبت مواجه هستند، به اختلال جویدن ناخن مبتلا می‌شوند. این افراد به دلیل قرار گرفتن در شرایط نامطلوب عاطفی، انرژی های منفی خود را از طریق جویدن ناخن تخلیه می کنند.
جلب توجه کردن
کودکان ممکن است برای جلب توجه کردن و برای اینکه والدین نسبت به این رفتار او واکنش نشان می دهند، به این رفتار روی بیاورند.
تقلید
کودکان هنگامی که در کنار همسالان خود قرار می گیرند، ممکن است رفتارهای آنها را نیز تکرار کنند. کودک تصور می کند چون دیگران این کار را انجام می دهند، پس بد نیست و مشکلی ندارد. در اصل یک کودک می تواند الگوی رفتاری کودک دیگر باشد. اگر فرزندتان با کودکی که ناخن می جود هم بازی است به احتمال زیاد او نیز این عادت را تقلید کرده و بر روی آن تاثیر منفی می گذارد.
لجبازی
یکی دیگر از دلایل ناخن جویدن کودکان می تواند لجبازی کردن کودک باشد. اگر کودک لجبازی داشته باشید و به او بگویید که این کار را انجام نده، او برای انجام آن راغب تر شده و عمل زشت خود را بیشتر از قبل انجام می دهد.
نکته مهم : اغلب ناخن جویدن هنگام تماشای فیلم های ترسناک یا بازی های مهیج و انجام فعالیت های فکری مانند درس خواندن تشدید می‌شود.
«لیلا قربانی»، کارشناس ستادی سلامت روان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز