مرگ خاموش، خطری که قابل پیشگیری است
مسمومیت با مونواکسیدکربن یا گازگرفتگی، مسمومیتی است که به دلیل تنفس گاز خطرناک مونوکسیدکربن ایجاد می شود. این مسمومیت که به وسیله انواع وسایل گازسوز از جمله بخاری، آبگرمکن، پیکنیک و حتی زغال ایجاد می شود، اغلب در زمستان و اوایل فصل بهار دیده می شود.
مسمومیت با مونواکسیدکربن یا گازگرفتگی، مسمومیتی است که به دلیل تنفس گاز خطرناک مونوکسیدکربن ایجاد می شود. این مسمومیت که به وسیله انواع وسایل گازسوز از جمله بخاری، آبگرمکن، پیکنیک و حتی زغال ایجاد می شود، اغلب در زمستان و اوایل فصل بهار دیده می شود.
اگر دودکش یا تهویه یک مکان مسدود باشد، گاز مونوکسیدکربن منتشر شده از این وسایل ، امکان خروج نمی یابد، در محیط ساختمان منتشر شده و سبب مسمومیت و در نهایت مرگ می شود. مرگ بر اثر گازگرفتگی را «مرگ خاموش» می نامند.
نشانه های اولیه این نوع مسمومیت شامل موارد زیر است:
· سردرد
· ضعف جسمانی
· سرگیجه و بی قراری
· تهوع و استفراغ
· خواب آلودگی، کسلی و خستگی
پس از گذشت دقایقی و افزایش میزان مسمومیت با مونواکسید کربن، علایم خطرنا ک تر شامل موارد زیر، ایجاد می شود:
· کبودی دست، دور لب ها و نوک انگشتان
· تنگی نفس
· بی هوشی
توصیه های خودمراقبتی
· خونسرد باشید.
· با اورژانس 115 تماس بگیرید.
· از ایمنی صحنه مطمئن شوید.
· فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید و یا در صورت عدم امکان، درها و پنجره ها را باز کنید.
· بیمار را در حالت استراحت قرار دهید و حرکت ندهید.
· یقه پیراهن، کمربند و لباس های تنگ افراد مسموم را باز کنید.
· راه هوایی بیمار را بررسی کنید.
· در صورتی که بیمار بی هوش است، او را به صورت خوابیده به پهلو نگه دارید.
· در صورت امکان، اکسیژن رسانی را شروع کنید.
توصیه های خودمراقبتی برای پیشگیری از مسمومیت با مونواکسید کربن
· از وسایل گرمایشی استاندارد استفاده کنید.
· مسیر دودکش را قبل از راه اندازی کنترل و منافذ مسیر دودکش را مسدود کنید.
· در هنگام روشن بودن وسایل گرمایشی دقت کنید دودکش داغ باشد.
· دودکش در پشت بام ها باید کلاهک مخصوص داشته باشد.
· رنگ شعله بخاری و وسایل پخت و پز باید آبی باشد. اگر رنگ شعله قرمز، زرد و یا نارنجی باشد، نشانه نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است.
· نباید تمامی روزنه های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.
· آبگرمکن نباید در حمام نصب شود.
· انتهای تمامی دودکش ها باید دست کم یک متر از سطح بام و دست کم یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته و دارای کلاهک مخصوص (به شکل H) باشد.
· از قرار دادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب، خودداری کنید.
· از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش و یا دارای نقص در دودکش، خودداری کنید.
· آب گرمکن های دیواری گازی، اگر به مدت طولانی روشن باشند، خطرناک می شوند.
· درون خانه، به ویژه در محل خواب خود، دستگاه هشدار مونواکسیدکربن نصب کنید.
· تعمیر وسایل گرمایشی از سوی افراد غیر مجرب و بی تجربه و یا نصب آن ها از سوی اعضای خانواده، باعث ایجاد خطر می شود.
«محسن ایزدی»، کارشناس مبارزه با بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
نظر دهید